Czym jest Shen Yun 身韵?
 |
Jeśli kiedykolwiek oglądaliście chiński taniec klasyczny, pewnie zauważyliście jego wyjątkową płynność i ekspresję - ruchy są miękkie, pełne oddechu, a każde spojrzenie tancerza zdaje się mieć znaczenie. Za tą estetyką stoi jedno kluczowe pojęcie: Shen Yun (身韵), czyli w dosłownym tłumaczeniu „Rytm Ciała”. To nie tylko styl tańca, lecz cały system treningowy i artystyczna filozofia, który ukształtował współczesny chiński taniec klasyczny. Koncepcja ta powstała w latach 80. XX wieku dzięki pedagogom takim jak Tang Mancheng i Li Zhengyi z Pekińskiej Akademii Tańca.
1. Co właściwie znaczy Shen Yun?
Shen Yun składa się z dwóch słów:
- 身 (Shēn) - „ciało”, czyli fizyczna forma, postawa i technika;
- 韵 (Yùn) - „rytm” lub „rezonans”, który oznacza ducha, oddech i ekspresję.
W praktyce chodzi o połączenie zewnętrznej formy z wewnętrznym uczuciem. Jak pisał Tang Mancheng w 1987 roku, „ruch staje się piękny dopiero wtedy, gdy technika i duch płyną razem”. To właśnie różni chiński taniec klasyczny od baletu czy opery pekińskiej - tu ciało nie „odgrywa”, lecz „przepływa”.
2. Jak powstał system Shen Yun?
Po założeniu Pekińskiej Akademii Tańca w 1954 roku, chińscy artyści i pedagodzy zaczęli tworzyć narodowy styl tańca, który byłby zakorzeniony w tradycji, ale jednocześnie nowoczesny i akademicki (Xie, 2021).
W latach 80. Tang Mancheng i Li Zhengyi opracowali pierwsze programy nauczania oparte na Shen Yun. Ich podręcznik 中国古典舞身韵教学法 (Metoda nauczania „Rytmu Ciała” w chińskim tańcu klasycznym, 1992) stał się podstawą nauki w akademiach w całym kraju.
3. Pięć filarów treningu Shen Yun
Trening Shen Yun to nie tylko nauka choreografii, ale rozwijanie harmonii ciała, ducha i oddechu. Oto pięć głównych elementów, które każdy tancerz doskonali:
| Element | Chiński termin | Opis |
|---|---|---|
| Forma | 形 (Xíng) | Zewnętrzny kształt ciała - ruch spiralny, okrągły i miękki. Zasada „Trzech Okręgów” (三圆) o której jeszcze kiedyś napiszę więcej. |
| Duch | 神 (Shén) | Ekspresja, spojrzenie, emocje. Tancerz komunikuje historię nie tylko ruchem, ale i energią, którą przekazuje np. oczami. |
| Oddech / Energia | 气 (Qì) | Oddech prowadzi ruch. Każdy gest zaczyna się od wewnętrznego impulsu - wydechu lub wdechu, który daje rytm całemu ciału (Li & Tang, 1992). |
| Siła | 劲 (Jìn) | Kontrola dynamiki - miękkość i nagła moc współistnieją w jednym ruchu, tworząc kontrast zwany Fanchen (反衬). |
| Rytm | 律 (Lǜ) | Wewnętrzne tempo ruchu - nie liczone w taktach, lecz odczuwane przez ciało. To „muzyka wewnętrzna” tancerza. |
Wszystkie te elementy tworzą zasadę „jedności wnętrza i zewnętrza” (内外合一), która jest fundamentem chińskiej estetyki ruchu. Widzę w tej technice bardzo dużo podobieństw do baletu, kontrola oddechu, ekspresja nie tylko przez formę ale i mimikę a nawet intencję, co jest tym czym wyróżniają się najlepsi tancerze. A wy jak myślicie?
Bibliografia
- Tang, M. (1987). 关于身韵课教材对传统的继承关系及其整理方法. Journal of Beijing Dance Academy.
- Li, Z., & Tang, M. (1992). 中国古典舞身韵教学法. Beijing Dance Academy Press.
- Sun, Y. (2005). 中国汉唐古典舞教学法. Shanghai Music Publishing House.
- Gao, J. (2011). 敦煌舞教程. Shanghai Music Publishing House.
- Wilcox, E. (2019). Dance in the People’s Republic of China, 1949–2009. Cambridge University Press.
- Xie, Y. (2021). „The Making of a Chinese Dance Heritage.” Dance Research Journal, 53(2), 54–70.
Komentarze
Prześlij komentarz